Trong những năm qua, Việt Nam đã chủ động hợp tác, duy trì và củng cố các mối quan hệ hợp tác quốc tế song phương và đa phương với các quốc gia ở thượng lưu và hạ lưu các sông quốc tế chảy trên đất của Việt Nam với nguyên tắc tôn trọng, bảo đảm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia; đồng thời tôn trọng và thực hiện các cam kết, điều ước quốc tế liên quan đến nguồn nước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Nhằm chia sẻ lợi ích, bảo đảm công bằng, hợp lý trong khai thác, sử dụng, bảo vệ, phát triển bền vững tài nguyên nước và phòng, chống, giảm thiểu tác hại do nước gây ra. Tuy nhiên, cho đến nay việc khai thác, sử dụng các sông, suối có liên quan quốc tế còn nhiều khó khăn bất cập do chúng ta đang thiếu thông tin số liệu về thủy văn, chưa nắm được về tình hình sử dụng khai thác các sông này trên phần lãnh thổ của các quốc gia láng giềng. Các công trình thủy điện, đập chắn nước trên thượng nguồn lưu vực các sông biên giới từ vị trí đến quy mô chưa có thông tin chính xác.
Hình ảnh Trạm thu Cục Viễn thám quốc gia
Hiện tại trên lưu vực có rất nhiều công trình khai thác nước đã và đang được xây dựng để gia tăng việc khai thác sử dụng nguồn nước này do đó cần có những giải pháp theo dõi, giám sát nắm bắt thông tin một cách chính xác về số lượng, vị trí, quy mô mới có thể đánh giá được sự ảnh hưởng đến nguồn tài nguyên nước của nước ta để có cơ sở đàm phán thỏa thuận chia sẻ cùng khai thác, sử dụng nguồn nước. Đề án “Theo dõi biến động nguồn nước, các hoạt động khai thác sử dụng nước ở ngoài biên giới phía thượng nguồn lưu vực sông Hồng, sông Mê Công” do Cục Viễn thám quốc gia thực hiện theo Quyết định số 941/QĐ-TTg ngày 19/7/2012 của Thủ tướng Chính phủ đã được hoàn thành. Đề án đã tạo ra hệ thống cơ sở dữ liệu nền các lưu vực sông ngoài biên giới được lắp ráp khớp nối với hệ thống giám sát phần trong nước trợ giúp đắc lực cho việc theo dõi, giám sát cập nhật các hoạt động khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước ở vùng thượng nguồn lưu vực các sông chảy vào Việt Nam. Để vận hành hệ thống giám sát này cần phải thường xuyên cập nhật những biến động về dòng chảy, các công trình khai thác nước và các biến động về thông số hồ chứa. Dó đó, Đề án này sẽ sử dụng viễn thám thường xuyên cung cấp các số liệu cần thiết để hệ thống vận hành đưa ra kết quả chính xác nhất, giúp các nhà quản lý đưa ra các giải pháp ứng phó kịp thời trong chiến lược tài nguyên nước của Việt Nam.
